Μικρο-διαφορές μεταξύ παραδοσιακών, ομολογητών, Ορθοδόξων θεολόγων

Είναι γνωστό το ότι δεν μας απεκαλύφθη η θεολογία που γνωρίζουμε ολόκληρη εξ αρχής, αλλά λίγο λίγο. Υπάρχουν πολλά ακόμη τα οποία δεν μας έχουν αποκαλυφθεί. Γι' αυτό και υπάρχουν ακόμη μερικά σκοτεινά σημεία τα οποία μπορεί να μπερδέψουν κάποιους απο εμάς και εστιάζοντας στο δέντρο να χάσουμε και το δάσος και το μονοπάτι που βγάζει απο το δάσος.

Όλοι μας θα θέλαμε να γνωρίζουμε την απόλυτη θεολογική αλήθεια, ώστε να μην πρεσβεύουμε ανακρίβειες και πλάνες για τον Δημιουργό, Κύριο, Πατέρα, Κριτή, Σωτήρα και Θεό μας. Δυστυχώς, δεν έχουμε φθάσει ακόμη σε αυτό το επίπεδο. Δεν έχουμε όμως προχωρήσει και λίγο. Μετά απο 9 Οικουμενικές και 11 Τοπικές Συνόδους, μετά απο πολλές χιλιάδες σελίδων πρακτικών και αποφάσεων, μετά απο εκατοντάδες ιερούς Κανόνες, μετά απο πολλές χιλιάδες σελίδων Θεοπνεύστου Πατερικής θεολογίας, μετά απο 2000 χρόνια Ιεράς Παραδόσεως, δεν μπορούμε να πούμε ότι μας απεκαλύφθησαν και λίγα. Κι' όμως, και έτσι πρέπει, ακόμη ψάχνουμε να τελειοποιήσουμε την θεολογική μας γνώση. Είναι αυτό που έλεγε ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, «Έγινε τόσος αγώνας για να λαμπικάρη το δόγμα». Και το λαμπικάρισμα δεν έχει τελειώσει. Χρειάζεται κι' άλλο. Αυτή είναι άλλωστε και η προτροπή/εντολή «διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἵνα τὸ αὐτὸ λέγητε πάντες, καὶ μὴ ᾖ ἐν ὑμῖν σχίσματα, ἦτε δὲ κατηρτισμένοι ἐν τῷ αὐτῷ νοΐ καὶ ἐν τῇ αὐτῇ γνώμῃ» (Α΄ Κορ. α΄ 10).

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν, η αναζήτηση για την αλήθεια, όπου αυτή μας διαφεύγει, είναι διαρκής. Όχι φυσικά με τρόπο στοχαστικό, σχολαστικό, διαλεκτικό, Δυτικό, πλανεμένο, αλλά μέσα απο τις απλανείς πηγές των Πατέρων. Ας δούμε μερικά παραδείγματα.

"Μεγάλη" είναι η διαμάχη για το εάν ο Άγιος Αυγουστίνος Ίππωνος ήταν αιρετικός ή όχι. Για μερικούς, ήταν ο πατέρας της σχολαστικής, Παπικής σκέψης και πρωταίτιος ως ηθικός αυτουργός του Παπικού Σχίσματος. Για άλλους, ήταν ενας θεολογικός κολοσσός ακραιφνούς Ορθοδοξίας. Τί ισχύει τελικά;

Η διαμάχη εγείρεται εξ αιτίας των κειμένων του στα οποία κηρύττει και την αίρεση του filoque, το Παπικό Πρωτείο και ενα σωρό άλλες κακοδοοξίες. Στους καταγγέλοντες τις κακοδοξίες του Αυγουστίνου συγκαταλέγεται ο κατά κοινή παραδοχή μεγαλύτερος μελετητής του Αυγουστίνου, ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης. Στον ίδιο χορό βρίσκονται και οι θεολόγοι Αθανάσιος Σακαρέλλος, Στυλιανός Παπαδόπουλος, ο Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως π. Ιερεμίας, κα. Μια πιο διακριτική και ενδιαφέρουσα κριτική και προσέγγιση για τον Αυγουστίνο κάνει επίσης και ο π. Γεώργιος Μεταλληνός. Όλοι τους παραδοσιακοί και Ορθόδοξοι.

Στον αντίποδα, βρίσκονται οι υπέρμαχοι του Αγίου Αυγουστίνου όπως ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ και ο Παναγιώτης Τρεμπέλας, αλλά και κάποιοι οι οποίοι ναί μεν δεν αρνούνται τις κακοδοξίες του Αυγουστίνου, εντούτοις, εστιάζουν στον Θείο του Έρωτα και την αδιαμφισβήτητη αγιότητά του, όπως ο π. Σεραφείμ Ρόουζ, ο Φλωρίνης π. Αυγουστίνος Καντιώτης, κα.

Και εδώ εγείρεται το κορυφαίο ερώτημα. Γίνεται ένας αιρετικός να είναι και άγιος; Κατ' αρχήν, γνωρίζουμε ότι οι κεκριμένοι αιρετικοί δεν έχουν Χάρη. Ο Άγιος Αυγουστίνος, αν και μη κεκριμένος για τις κακοδοξίες του, ήταν πάραυτα αιρετίζων, και μάλιστα σφόδρα, και μάλιστα σε ζητήματα βαθέως δογματικά. Πώς είναι δυνατόν να Χαριτώθηκε τόσο; Εδώ μου έρχονται στο νού δύο πράγματα. Πρώτον, ο λόγος του Αγίου Συμεώνος του Νέου Θεολόγου πως «Κάθε κληρικὸ τοῦ ὁποίου ἡ πίστις, οἱ λόγοι καὶ τὰ ἔργα δὲν συμφωνοῦν μέ τὶς διδασκαλίες τῶν Ἁγίων Πατέρων νὰ μὴν τὸν δεχόμαστε...ἔστω κι ἄν ἀνασταίνει νεκροὺς καὶ κάνει μύρια θαύματα». Δηλαδή, σύμφωνα με τον λόγο του Αγίου, πέραν του προφανούς του αποτειχίζειν τον αιρετίζοντα, δεν αποκλείει ο Άγιος Συμεών το ενδεχόμενο, κάποιος που βρίσκεται εντός της Εκκλησίας (μη κεκριμένος) και συνεπώς δεν έχει εκπέσει της Χάριτος, να φθάσει στην αγιότητα και σε χαρίσματα εξ αιτίας της καθάρσεως της ψυχής, της ταπεινώσεως, της απλότητος και της αγάπης είς την οποίαν έφθασε, κι ας μην έχει ορθή αντίληψη των δογμάτων. Ο Άγιος Αγουστίνος δεν ήταν κεκριμένος για κάτι. Είναι όμως η δωρεά της Χάριτος απροϋπόθετος δογματικής ορθότητος;

Το δεύτερο το οποίο μου έρχεται στο νού είναι το ότι ομιλούμε περί του 4ου αιώνος οπότε και δεν είχε καλά καλά "λαμπικάρη το δόγμα" που έλεγε και ο Άγιος Παΐσιος. Επί εποχής Αυγουστίνου είχαν γίνει μόλις δυο Οικουμενικές Σύνοδοι, και μάλιστα η δεύτερη επί ημερών του, πρίν καλά καλά στεγνώσει το μελάνι της πρώτης. Η πρώτη μόλις 29 έτη πρίν γεννηθεί ο Αυγουστίνος και η δεύτερη όταν ήταν μόλις 27 ετών.

Σε κάθε περίπτωση, το μόνο σίγουρο είναι ότι "ἄγνωστοι αἱ βουλαί τοῦ Κυρίου". Ίσως, χάρις την ειλικρινή μεταμέλεια, τους μεγάλους αγώνες και τον αγαθό Θείο Έρωτα του μη κεκριμένου Αυγουστίνου, ο μόνος Αλάθητος, ο μόνος Πάνσοφος, ο μόνος Τέλειος, ο μόνος Καρδιογνώστης, ο Θεός, να τον αντάμειψε με τις δωρεές της Χάριτος κι' ας μην είχε την ορθή περί δόγματος αντίληψη. Ποιός μπορεί να τολμήσει να ισχυριστεί ότι μπορεί να ερμηνεύσει την σοφία και τις αποφάσεις του Κυρίου; Ακατάληπτον το Άγιο Πνεύμα και «τὸ πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ» (Ιω. γ΄ 8). Άλλωστε γνωρίζουμε ότι κανείς άνθρωπος δεν μπορεί να κερδίσει τον αγιασμό διότι κανείς μας δεν τον αξίζει. Ο αγιασμός είναι δωρεά και ο Θεός κρίνει την ειλικρινή μας και αγαθή και ευλαβή προαίρεση.

Η πιο ενδιαφέρουσα όμως προσέγγιση, και απορώ γιατί δεν έχει υιοθετηθεί απο τους λεγόμενους μεγάλους μελετητές του Αγίου Αυγουστίνου όπως ο π. Ρωμανίδης, είναι η προσέγγιση, όχι θεολόγων, όχι απλών πατέρων (κληρικών), αλλά Αγίων Πατέρων όπως οι Άγιοι Νικόδημος ο Αγιορείτης, Μέγας Φώτιος, Μάρκος ο Ευγενικός, αλλά και πάρα πολλών και διακεκριμένων Ορθοδόξων θεολόγων και μελετητών όπως ο Γεννάδιος Σχολάριος, ο Νείλος Καβάσιλας, ο Δοσίθεος Ιεροσολύμων, ο Βικέντιος Δαμοδός, ο Ευγένιος Βούλγαρις, ο Αδάμ Ζοιρνικάβιος, ο Κωνσταντίνος Οικονόμος εξ Οικονόμων, ο Ηλίας Τανταλίδης, κα, οι οποίοι συνομολογούν το ότι τα κακόδοξα και αιρετικά κείμενα του Αγίου Αυγουστίνου ήσαν προϊόν πλαστογραφίας απο τους Παπικούς, και ότι υπάρχει σωρεία αποδείξεων περί αυτού. Αυτή η εκδοχή είναι και η μόνη η οποία μπορεί να συμβιβάσει (με ανθρώπινο πάντα κριτήριο) την αγιότητα του Αυγουστίνου με την ορθοτόμηση της Αληθείας.

Σε κάθε περίπτωση, όσο πιο σύντομα ασχοληθούν οι ορθοτομούντες θεολόγοι μας με την έρευνα περί του Αγίου Αυγουστίνου, τόσο λιγότερα όπλα διαβολής θα αφήσουν στους Οικουμενιστές.

Ορθοδοξότατος και παραδοσιακότατος ο αείμνηστος θεολόγος Παναγιώτης Τρεμπέλας, όχι όμως και αμιγής θεολογικών λαθών. Δεν είναι τυχαίο που έγινε "στόχος" σωρείας ελεγκτικών επιστολών απο τον π. Ιωάννη Ρωμανίδη.

Ανάμεσα στα θεολογικά λάθη του Τρεμπέλα μπορούμε να αναφέρουμε την "κτιστή Χάρη", την ταύτιση "ουσίας" και "ενέργειας", την ταύτιση του "αγένητος" με το "άκτιστος", κα.

Με τίποτα όμως δεν μπορούν αυτά τα λάθη να ακυρώσουν, ούτε την τεραστία θεολογική συμβολή του την οποίαν αναγνώριζε και ο ίδιος ο π. Ρωμανίδης, ούτε φυσικά την ορθοτόμηση του λόγου της Αληθείας σε όλα τα υπόλοιπα, ούτε το παραδοσιακό, Ορθόδοξο, αγνό, ομολογιακό του πνεύμα.

Επίσης Ορθοδοξότατος και Πατερικότατος ο θεολόγος Ιωάννης Καρμίρης, ο οποίος όμως έσφαλε στην αντίληψή του περί διευρυμένων ορίων της Εκκλησίας, ότι δηλαδή η Εκκλησία συμπεριλαμβάνει και άλλες Χριστιανικές ομολογίες, εννοώντας δυστυχώς τις αιρέσεις.

Εδώ κατά την γνώμη μου βλέπουμε μια μικρογραφία της περιπτώσεως του Αγίου Αυγουστίνου. Υπο ποίαν έννοιαν όμως το λέω. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο αείμνηστος και αειμακάριστος και πολυ-αγαπητότατος θεολόγος Νικόλαος Σωτηρόπουλος, υπήρξε όχι μόνον μέγας γνώστης της Ορθοδόξου θεολογίας, όχι μόνον φλογερός Ιεροκήρυκας, αλλά και μακάριος ομολογητής και απολογητής της Πίστεως, καθ' ότι είχε την ευλογία να συγκαταλέγεται ανάμεσα στους μάρτυρες κατά το «μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ε΄ 10) και το «μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσι καὶ εἴπωσι πᾶν πονηρὸν ῥῆμα καθ᾿ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ» (Ματθ. ε΄ 11). Δεν είναι τυχαία συνεπώς και η κατά κοινή ομολογία οσιακή του κοίμηση.

Πάραυτα, μέγα σκανδαλισμό έχει προκαλέσει σε κάποιους αδελφούς μια ενδεχομένως άστοχη δήλωση του μακαριστού Σωτηρόπουλου, ότι οι μεν Ορθόδοξοι θα κριθούν με κριτήριο το Ευαγγέλιο, οι δε υπόλοιποι με κριτήριο την συνείδηση. Φυσικά και δεν υπάρχει πουθενά, εξ όσων ολίγων γνωρίζω, ούτε σε Αγία Γραφή ούτε σε Ιερά Παράδοση, η σωτηρία των μη Χριστιανών, ούτε με βάση την συνείδησή τους, ούτε με καμία άλλη βάση. Απλά δεν υπάρχει. Το αυτό συνομολογούν άπαντες οι Πατέρες.

Απο την άλλη πλευρά όμως, έχουμε για παράδειγμα την μαρτυρία του μακαριστού πλέον Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Οσίου Νικοδήμου του Αγιορείτου Πενταλόφου, Αρχιμ. π. Χρυσοστόμου, για την απάντηση που του έδωσε στο σχετικό ερώτημα ενας Αγιορείτης ασκητής. Σύμφωνα με τον ασκητή, παλαιά, κάπου στην Μικρά Ασία ζούσε ένας πολύ φιλ-Ορθόδοξος Μουσουλμάνος και πολύ αγαθός άνθρωπος. Όταν πέθανε, ούτε σε κάποια "κόλαση" βρέθηκε, αλλά ούτε και πλήρως μπορούσε να βιώσει την Βασιλεία των Ουρανών. Σε όραμα λοιπόν, απεκαλύφθη η συμβολική εικόνα ότι εγκαταβιεί στα σκαλάκια ενός Ναού στην Βασιλεία των Ουρανών, σαν ενα ευτυχισμένο σκυλάκι, θέλοντας προφανώς να δείξει ότι ναί μεν δεν κατέληξε στο πύρ το εξώτερον, και υπό αυτήν την έννοια "σώθηκε", αλλά δεν έχει και την πλήρη απολαβή των δωρεών της Βασιλείας των Ουρανών όπως θα την είχε εαν ήταν και Βαπτισμένος. Μπορεί κάτι τέτοιο να είχε στο νού του ο Σωτηρόπουλος όταν μίλησε για "σωτηρία" αλλοθρήσκων με βάση την συνείδηση. Ακριβώς όπως η "κόλαση" έχει πολλές βαθμίδες, έτσι έχει και η Βασιλεία των Ουρανών. Αυτό το γνωρίζουμε τόσο απο το Ευαγγέλιο (βλ. Ιω. ιδ΄ 2), όσο και απο πάρα πολλές πηγές εκ της Ιεράς Παραδόσεως. Άρα ο "τόπος" της "σωτηρίας" δεν έχει έναν και μοναδικό και απόλυτο ορισμό. Ίσως λοιπόν υπό αυτό το πρίσμα να είπε αυτό που είπε και ο μακαριστός Σωτηρόπουλος.

Το ότι υπάρχουν πολλές βαθμίδες της Βασιλείας των Ουρανών το γνωρίζουμε απο πολλές πηγές. Έχουμε παραδείγματα απο την Παλαιά Διαθήκη, απο την Καινή Διαθήκη, απο το όραμα του Αγίου Νήφωνος, απο το όραμα του Αγίου Ανδρέως του δια Χριστόν σαλού, απο το όραμα του ευσεβούς Δημητρίου το οποίον και περιγράφει ο Άγιος Μητροφάνης, κοκ.

Σε κάθε περίπτωση όμως, εφόσον εμείς οι Ορθόδοξοι πιστεύουμε στο Ευαγγέλιο, τότε πρέπει να έχουμε υπ' όψην μας ότι μέσα σε αυτό υπάρχει και το «τί γάρ μοι καὶ τοὺς ἔξω κρίνειν;... τοὺς δὲ ἔξω ὁ Θεὸς κρίνει» (Α΄ Κορ. ε΄ 12-13). Δηλαδή καλόν είναι να μην ασχολούμαστε και πολύ με το τί θα κάνει ο Θεός με τους εκτός Εκκλησίας ευρισκομένους αδελφούς. Εμείς, απο αγάπη, οφείλουμε να προσευχόμαστε να τους λυπηθεί ο Θεός και να τους χαρίσει πλήρη την σωτηρία, όπως ακριβώς θα την χάριζε και σε εμάς, ώστε να μην στερηθούν των δωρεών της αιωνίου Βασιλείας Του. Και αυτό, να το ζητούμε ακριβώς επειδή δεν είχαν την δική μας ευλογία να τύχουν Ορθόδοξοι. Πιστεύω ότι αυτό ήταν και το πνεύμα του Σωτηρόπουλου. Αλλά και να μην ήταν αυτό, πιστεύω απόλυτα ότι αυτό πρέπει να είναι το δικό μας.

Άρα λοιπόν, όπως ο φλογερά ερωτευμένος με Θείο Έρωτα Άγιος Αυγουστίνος έκανε τα λάθη του αλλά αγίασε αδιαμφισβήτητα, έτσι και ο επίσης φλογερά ερωτευμένος με Θείο Έρωτα οσιακός Σωτηρόπουλος να έκανε τα δικά του. Ουδείς αλάνθαστος. Δεν είναι άξια μια λανθασμένη, ενδεχομένως, δήλωση να αφαιρέσει κάτι απο το τεράστιο θεολογικό και Ορθόδοξο μέγεθος του οσιακού Νικολάου Σωτηρόπουλου.

Ο Άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης, επίσης τρανό παράδειγμα αγάπης, ευσεβείας, ευσυνειδησίας, πίστεως αλλά και αυτοθυσίας, εμαρτύρησε προκειμένου να μην εγκαταλείψει το ποίμνιό του. Στις 27 Αυγούστου 1922, βασανίσθηκε φρικτά, τυφλώθηκε και διαμελίστηκε από τον δαιμονισμένο Τουρκικό όχλο για την αγάπη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Δικαιότατα έγινε η αγιοκατάταξή του και μάλιστα ώς Ιερομάρτυρος.

Πάραυτα, ο Ιερομάρτυς Άγιος Χρυσόστομος δεν ανήκει στους Αγίους Πατέρες εκείνους οι οποίοι δια των ελλάμψεων του Ακτίστου Φωτός Θεολόγησαν "πρωτογενώς" και "απλανώς". Ο εν ζωή τότε Μητροπολίτης, υπέπεσε, όπως του καταλογίζουν, σε θεολογικά σφάλματα, αναγνωρίζοντας Ιερωσύνη στους Παπικούς, αναγνωρίζοντας το Πρωτείο του Πάπα και κηρύττοντας την ενότητα Εκκλησίας και αιρέσεων. Προφανώς και κανείς απο τους Πατέρες δεν αποδέχεται και δεν συμφωνεί με όσα πρέσβευε ο Άγιος.

Σε απολύτως καμία των περιπτώσεων δεν πρέπει όμως να εστιάσει κανείς στις ανθρωπίνως λανθασμένες θεολογικές θέσεις του Αγίου και Μάρτυρος. Αντ' αυτού, αφού οφείλουμε σαφώς να μην αποκρύπτουμε τις θέσεις του, πρέπει ωστόσο να εστιάζουμε τόσο στο ήθος και την κατά Χριστόν αγάπη του, όσο και στο άγιο μαρτύριό του. Άλλωστε ούτε αυτός ήταν κεκριμένος για τις θέσεις του. Και όπως είδαμε, ούτε ο πρώτος, ούτε ο τελευταίος άνθρωπος είναι που έχει τα λάθη του. Σεβόμαστε και τιμούμε λοιπόν τον Άγιο και του αναγνωρίζουμε άσπιλη την αγιότητα και το μαρτύριό του, όπως επίσης γνωρίζουμε τα ανθρώπινα λάθη του αλλά δεν τα υιοθετούμε. Ο Άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης ήταν καθ' όλα τα υπόλοιπα Ορθόδοξος. Ήταν βαπτισμένος με έγκυρο Ορθόδοξο Βάπτισμα, ήταν έγκυρα χειροτονημένος Ιεράρχης και έφερε την Αποστολική Διαδοχή, ήταν επίσης μη κεκριμένος αιρετίζων αλλά και Μάρτυρας του Χριστού. Πολύ ορθώς και δικαίως έγινε η αγιοκατάταξή του.

Μην ξεχνάμε ότι στις άπειρες χιλιάδες λαϊκών, μοναχών και κληρικών, ατομικών ή μαζικών μαρτύρων τους οποίους έχουμε στο αγιολόγιο, δεν γνωρίζουμε για τον καθένα εαν είχε στο μυαλό του καθαρή την Ορθόδοξη θεολογία και τα ορθά δόγματα. Πάραυτα, Βαπτισμένοι Ορθοδόξως όντες και μη κεκριμένοι απο την Εκκλησία, εμαρτύρησαν για την αγάπη του Χριστού και έτσι αγίασαν, και πολλοί μάρτυρες εξ αυτών είχαν και μετά θάνατον σημεία αγιότητος. Δεν θα γίνουμε βλάσφημοι Αγιομάχοι σαν τους ΓΟΧ.

Οφείλουμε όμως εδώ να διευκρινήσουμε ότι άλλης τάξεως ζήτημα είναι η αγιοκατάταξη λόγω Μαρτυρίου και άλλης τάξεως ζήτημα είναι η αγιοκατάταξη λόγω Οικουμενιστικής σκοπιμότητος. Άλλο είναι δηλαδή η ορθότατη αγιοκατάταξη του αιρετίζοντος Ιερομάρτυρος Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης και άλλο η επιχειρούμενη αγιοκατάταξη του αρχι-Μασόνου και αρχι-Οικουμενιστού Αθηναγόρα. Άλλο θα ήταν να μαρτυρήσει ο μη κεκριμένος αρχι-αιρεσιάρχης Βαρθολομαίος, οπότε και θα συγκαταλεγόταν στους Μάρτυρες της Εκκλησίας και άλλο θα ήταν να επιχειρηθεί μια παραβατική αγιοκατάταξή του πρός όφελος της Οικουμενιστικής προπαγάνδας.

Φυσικά, δεν είναι μόνον αυτοί οι πατέρες και οι θεολόγοι μας οι οποίοι έχουν τα λαθάκια τους, ή αυτά που εμείς νομίζουμε ως λαθάκια τους. Λάθη υπάρχουν σε όλους μας. Όλους αν μας ξεψαχνίσουν θεολογικά, κάπου θα χάνουμε, απο λίγο έως πολύ. Σημασία έχει να έχουμε ευλαβή φιλ-Ορθόδοξη προαίρεση, να έχουμε κίνητρο την φιλτάτη Ορθοδοξία, τις Πηγές της Πίστεως, την ευλάβεια πρός τον αποκεκαλυφθέντα στους Αγίους Πατέρες λόγο του Θεού, ώστε να διορθωνόμαστε όπου κάνουμε λάθος και να παλεύουμε διαρκώς να "λαμπικάρουμε το δόγμα" που έλεγε και ο Άγιος Γέροντας Παΐσιος αλλά και να είμεθα «κατηρτισμένοι ἐν τῷ αὐτῷ νοΐ καὶ ἐν τῇ αὐτῇ γνώμῃ» (Α΄ Κορ. α΄ 10).

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να διυλίζουμε τον κώνωπα και να γινόμαστε ωσάν τους "αναμαρτήτους" Φαρισαίους έτοιμοι να ρίξουμε πρώτοι τον λίθο σε κάθε ανθρώπινο παράπτωμα των αδελφών μας. Αντιθέτως, πρέπει να επαινούμε και να ευγνομωνούμε απο καρδιάς όλους αυτούς τους πατέρες και θεολόγους οι οποίοι εμόχθησαν ειλικρινώς, ευλαβώς και με Θείο Έρωτα, ώστε να διατηρήσουν, όπως μπορούσαν ο καθένας, αμιγή και ανόθευτη την Ορθδόδοξο Πίστη. Όπως λένε και οι Άγιοι Πατέρες, σεβόμαστε και τιμούμε τον άγιο αδελφό, αλλά δεν υιοθετούμε τυχόν λάθη ή πλάνες του. Άλλο όμως είναι το ακούσιο λάθος και η ακούσια άγνοια, και άλλο η συνειδητή και αμετανόητη διαβολή όπως αυτή κάποιων "νεο-Πατερικών", "μετα-Πατερικών", Οικουμενιστών.

Ο μεγάλος κίνδυνος είναι το ότι όλοι αυτοί οι μεταπατερικοί και Οικουμενιστές, χρησιμοποιούν ότι μπορούν δια της κοπτο-ραπτικής και διαστρέφουν ότι μπορούν, στην λυσαλέα τους προσπάθειά να πείσουν ότι όλοι οι παραδοσιακοί και Ορθόδοξοι είναι πλανεμένοι, και ότι οι Οικουμενιστές ανακάλυψαν τώρα την νέα θεολογική "αλήθεια". Σε αυτό το πλαίσιο, φυσικά και αρέσκονται στην εκδοχή ότι ο Ιερός Αυγουστίνος δεν κήρυττε αιρέσεις αλλά την Παπική αλήθεια, ότι ο Παλαμάς απλά αντέγραφε τον Δυτικό (όπως δυστυχώς τον χρεώνουν αυτοί) Αυγουστίνο, ότι ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης τάχα αντέγραφε και αυτός τους Παπικούς, και χρησιμοποιούν τα ανθρώπινα λάθη των -απόλυτα Ορθοδόξων- θεολόγων ώστε να στηρίξουν τις αιρέσεις τους, και σκοπίμως παρερμηνεύουν τους Πατέρες όπως τον ο Άγιο Γρηγόριο Νύσσης και άλλους οι οποίοι τάχα μίλησαν περί Καθαρτηρίου Πυρός, ότι ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ ήταν τάχα Οικουμενιστής, και ότι άλλο επιτρέπουν δια της υπερηφανείας των να τους ψιθυρίσει στο αυτί ο Πονηρός.

Γι' αυτό λοιπόν είναι επιτακτική ανάγκη για όλους μας, όχι μόνον να φροντίζουμε τα πνευματικά μας, αλλά και τα θεολογικά μας. Και πιστεύω ότι είναι πιο σημαντικό να φροντίζουμε τα θεολογικά μας, διότι θα ήταν ολέθριο να καταλήξουμε και εμείς σαν το "σκυλάκι" σε κάποια σκαλιά της Βασιλείας των Ουρανών και να χάσουμε όλα όσα θα μπορούσαμε να βιώνουμε στην Άνω Ιερουσαλήμ, επειδή μείναμε αγαθοί μεν, αλλά πλανηθήκαμε στην κακοδοξία και την αίρεση δε.

Και αυτήν την φορά δεν θα είναι όπως στις παλαιές αιρέσεις των Παπικών και των Προτεσταντών, διότι η παναίρεση του Οικουμενισμού εφευρέθη για να οδηγήσει όσους πέσουν στην παγίδα, «εἰ δυνατόν, καὶ τοὺς ἐκλεκτούς» (Ματθ. κδ΄ 24), στην επερχόμενη πανθρησκεία του Αντιχρίστου. Και όταν ισχύσει και επίσημα και τυπικά η ήδη εν πολλοίς εφαρμοζόμενη πανθρησκεία του Αντιχρίστου, τότε, σύμφωνα με τις αποκαλύψεις και τις προειδοποιήσεις του Αγίου Λαυρεντίου, όσοι Ορθόδοξοι θα μπαίνουν τότε στους Ορθοδοξοφανείς Καθεδρικούς Ναούς, θα λειτουργούνται σαν σε πλήρη Σατανική Συναγωγή! Μεταφέρω τα φοβερά λόγια του Αγίου: "προσέξτε, γιατί κανείς δεν πρέπει να παρευρεθεί σ΄ εκείνους τούς Καθεδρικούς ναούς. Δέν θα υπάρξει καμία επιείκεια από τόν Χριστό, σ΄ αυτούς πού θα πάνε τότε, εκεί μέσα". Άρα λοιπόν όσοι πέσουν στον Οικουμενισμό και στην πανθρησκεία του Αντιχρίστου δεν θα έχουν κάν την τύχη να είναι σαν το "σκυλάκι" στην Βασιλεία των Ουρανών. Θα συγκαταλεγούν με τους Εωσφοριστές «εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ» (Ματθ. κε΄ 41).

(του editor)