Γιατί τόση σπουδή για την αίρεση;

Η κυριότερη και σημαντικότερη διαφορά της Εκκλησίας απο τις αιρέσεις, και αυτή που αποτελεί ρίζα και προϋπόθεση κάθε Ορθοδόξου Δόγματος και κάθε θεολογικής ενασχολήσεως, είναι η Παλαμική θεολογία. Είναι δηλαδή η θεολογική αλήθεια ότι την Θεολογία δεν την παράγουν οι άνθρωποι δια του διαλεκτικού συλλογισμού, δηλαδή δια της ανθρωπίνης διανοίας, φιλοσοφίας, στοχασμού και εμπνεύσεως (πράγμα το οποίον είναι πλάνη εξ ορισμού), αλλά την (επι)κοινωνεί, την αποκαλύπτει δηλαδή ο ίδιος ο Θεός δια της ελλάμψεως, δια της μεθέξεως δηλαδή του Ακτίστου Φωτός την οποίαν βιώνουν όσοι έφθασαν στον καθαρισμό της ψυχής και στην θέωση, δηλαδή στους Αγίους της Εκκλησίας. Άρα λοιπόν μόνον οι Άγιοι έχουν το «ασφαλώς» και «απλανώς»[1] και «πρωτογενώς»[1] θεολογείν. Όλοι οι υπόλοιποι μπορούμε και υποχρεούμεθα να θεολογούμε μαθητεύοντας, μελετώντας, διαδίδοντας, ακόμη και αναδιατυπώνοντας στην δική μας γλώσσα, στο δικό μας ύφος, με τα δικά μας λόγια, διατηρώντας όμως αναλλοίωτο το νόημα και τις διδαχές της απλανώς παραδοθείσης Πίστεως.

Όλοι οι αιρετικοί ανεξαιρέτως, άπαξ και εξέπεσαν της Εκκλησίας, στερήθησαν της Χάριτος, και συνεπώς αδυνατούν έκτοτε να φθάσουν εκεί που φθάνουν οι Άγιοί μας, στην μέθεξη του Ακτίστου Φωτός, και να γίνονται αποδέκτες τεραστίων δωρεών του Παναγίου Πνεύματος, μια εκ των οποίων είναι και η πρωτογενής και απλανής Θεολογία. Αυτή ήταν και η διαμάχη του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά με τον Παπικό Βαρλαάμ τον Καλαβρό, ο οποίος, εφόσον κανείς Παπικός δεν μπορούσε πλέον να μεθέξει του Ακτίστου Φωτός, αδυνατούσε να δεχθεί ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό, και μιλούσε περί κτιστού φωτός, δηλαδή περί διαλεκτικώς θεολογείν, δηλαδή περί πλάνης. Δεν είναι τυχαίο γεγονός το ότι την ίδια Βαρλααμική θέση έχουν υιοθετήσει και όλες οι υπόλοιπες αιρέσεις, όπως οι χιλιάδες παραφυάδες ή οργανώσεις («εκκλησίες») των Προτεσταντών.

Απο συστάσεως της θεσμικής Εκκλησίας λοιπόν, δηλαδή απο την πεντηκοστή ημέρα απο την Ανάσταση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, όλα όσα αποτελούν την Πίστη είναι προϊόν αποκαλύψεων του Παναγίου Πνεύματος, δηλαδή του Θεού. Το Πνεύμα ήταν Αυτό το οποίο εγκαταστάθηκε μόνιμα εντός τους και φώτιζε όλους τους Αγίους Αποστόλους απο την Πεντηκοστή και μετά, και έγραψαν τα Ευαγγέλια και τις Επιστολές τα οποία αποτελούν την Καινή Διαθήκη («οὐκ ἔστι κατὰ ἄνθρωπον... ἀλλὰ δι᾿ ἀποκαλύψεως Ἰησοῦ Χριστοῦ»[2]. Το Πνεύμα φώτισε τους Αγίους Αποστόλους όταν συνέταξαν τους 85 Ιερούς των Κανόνες. Το Πνεύμα φώτιζε τους Αγίους Πατέρες οι οποίοι κατέληξαν στο ποιά βιβλία θα αποτελούν την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη. Το Πνεύμα φώτιζε τους Αγίους Πατέρες οι οποίοι συνευρέθησαν σε εννέα Οικουμενικές Συνόδους και σε ένδεκα Τοπικές, όπου και συνέταξαν τους Ιερούς Κανόνες τους οποίους συγκέντρωσε σε ενα σύγγραμα (Πηδάλιον) ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Το Πνεύμα φώτιζε τους Αγίους Πατέρες οι οποίοι συνέταξαν τους λοιπούς Ιερούς Κανόνες οι οποίοι περιέχονται στο ίδιο σύγγραμα, όπως λόγου χάριν οι 92 Ιεροί Κανόνες του Μεγάλου Βασιλείου. Το Πνεύμα φώτιζε τους Αγίους Πατέρες για να μας μεταφέρουν την απλανή και ασφαλή θεολογία που βρίσκεται στην συγγραφική συλλογή που τώρα ονομάζουμε Ορθόδοξη Πατρολογία, αλλά και σε άλλα Πατερικά κείμενα. Το Πνεύμα, δηλαδή ο Θεός, φώτιζε και φωτίζει τους Αγίους της Εκκλησίας οι οποίοι ακόμη μας μεταφέρουν προφητείες και προειδοποιήσεις.

Ορθοτομώντας λοιπόν αναφέρει και η Ιερά Μητρόπολις Πειραιώς ότι «Η θεολογία δεν είναι ανθρώπινη ανακάλυψη, αλλά αποκάλυψη Θεού. Και ό, τι αποκαλύπτει ο Θεός είναι πλήρες και τέλειο, μη επιδεχόμενο προσθήκες, ή αφαιρέσεις, ή βελτιώσεις»[3]. Ορθοτομώντας αναφέρει και το Ιερόν Ησυχαστήριον Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου ότι η κατ' εξοχήν Θεολογία ανήκει σε όσους ενώθηκαν με τον Θεό δια της θεώσεως και της ελλάμψεως του ακτίστου φωτός. Ορθοτομώντας αναφέρουν και οι παραδοσιακοί θεολόγοι μας όπως ο Δημήτριος Τσελεγγίδης ότι «Ὀρθόδοξη καί ἀπλανῆ θεολογία παράγουν πρωτογενῶς μόνον ὅσοι καθαρίστηκαν ἀπό τήν ἀκαθαρσία τῶν παθῶν τους, καί κυρίως ὅσοι φωτίστηκαν καί θεώθηκαν ἀπό τίς ἄκτιστες ἐλλάμψεις τῆς θεοποιοῦ Χάριτος»[4] και ότι «Τό κατεξοχήν καί κορυφαῖο κριτήριο τοῦ ἀπλανοῦς χαρακτήρα τῆς ἐκκλησιαστικῆς θεολογίας εἶναι ἡ ἁγιότητα τῶν θεοφόρων Πατέρων, οἱ ὁποῖοι τήν διατύπωσαν.»[4]

Να κάνουμε εδώ μια παρένθεση για να διευκρινήσουμε ότι υπάρχουν ελάχιστες εξαιρέσεις Ορθοδόξων οι οποίοι για κάποιον λόγο έχουν αγιοκαταταχθεί, και οι οποίοι δεν ορθοτόμησαν τον λόγο της Αληθείας. Ενα παράδειγμα είναι η αγιοκατάταξη του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης. Η ορθή αγιοκατάταξή του ως Ιερομάρτυρα έγινε επειδή σφαγιάσθηκε για την αγάπη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού παρέα με άλλους κληρικούς καθώς και με το ποίμνιό του απο τους Τούρκους κατά την Μικρασιατική Καταστροφή. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι ανήκει στους Αγίους Πατέρες εκείνους, οι οποίοι, δια της μεθέξεώς των στίς ελλάμψεις του Ακτίστου Φωτός, μας μετέφεραν την Αγιοπνευματικά αποκεκαλυμένη Θεολογία που έχουμε σήμερα. Και το γεγονός ότι ο Άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης δεν ήταν απο τους Θεολόγους της Εκκλησίας φαίνεται ξεκάθαρα, καθόσον ήταν και Μασόνος και εξαιρετικά συνειδητός Οικουμενιστής, και γι' αυτό υπάρχουν πολλές αντιδράσεις για την αγιοκατάταξή του, παρόλο που εμαρτύρησε για τον Χριστό. Γι' αυτό και κανείς εκ των Πατέρων δεν συνεφώνησε με τις κακοδοξίες του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης.

Στην προσπάθεια των Οικουμενιστών να πολλαπλασιάσουν τους "Οικουμενιστές Αγίους" ώστε να μπορέσουν να πούν ότι τάχα υπήρξαν και Φωτισμένοι οι οποίοι υποστήριξαν τον Οικουμενισμό, το 2018 έγινε μια αποτυχημένη προσπάθεια να περάσει ο αρχι-Οικουμενιστής Πατριάρχης Αθηναγόρας ώς άγιος! Η έγκαιρη αντίδραση του Ορθοδόξου Ελληνισμού όμως ήταν τέτοια, που το εν λόγω προπαρασκευαστικό Συνέδριο απέτυχε παταγωδώς.[5] Δυστυχώς όμως, κάποια στιγμή, οι κρατώντες και διοικούντες Οικουμενιστές, δια της αυξανομένης αγνοίας του ποιμνίου, θα παρουσιάσουν και τέτοιους "αγίους", ώστε να πλανήσουν ακόμη και τους εκλεκτούς... Γι' αυτό η ασφαλής Θεολογία υπάρχει μόνον εκεί που υπάρχει μέθεξη στο Άκτιστο Φώς και ακόμη καλύτερα εκεί όπου υπάρχει η λεγόμενη "Συμφωνία Πατέρων", δηλαδή όπου συνομολογούν όλοι οι Πατέρες ότι κάτι είναι Θεολογικά σωστό. Αποκορύφωση μιας τέτοιας συμφωνία Πατέρων είναι η κάθε Ορθόδοξη Οικουμενική Σύνοδος. (βλ. Ιερά Παράδοση)

Γι’ αυτό και οι Άγιοί μας όπως ο Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως, ο Μέγας Φώτιος, και πολλοί άλλοι, αναφέρουν ότι η Ιερά Παράδοση είναι η ζώσα συνέχεια της Αγίας Γραφής, είναι η παρατεινόμενη Πεντηκοστή είς τους αιώνες, είναι ο Χριστός παρατεινόμενος είς τους αιώνες, και γι’ αυτό η Ιερά Παράδοση είναι απολύτως ισότιμη της Αγίας Γραφής, διότι είναι αποκαλύψεις του Παναγίου Πνεύματος και άρα λόγια Θεού και όχι ανθρώπων. Και οι δύο λοιπόν Πηγές της Πίστεως τις οποίες αναγνωρίζει επισήμως η Εκκλησία μας, δηλαδή η Αγία Γραφή (Παλαιά και Καινή Διαθήκη) και η Ιερά Παράδοση (Ιεροί Κανόνες, Πατρολογία, Συναξάρια, Φιλοκαλία, προφητείες, κοκ), και οι δύο αυτές πηγές της Πίστεως έχουν κοινή πηγή τις αποκαλύψεις του Παναγίου Πνεύματος. Όπως λοιπόν μοναδική κεφαλή της Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, έτσι και μοναδική πηγή της Ορθοδόξου Θεολογίας είναι το Πανάγιον Πνεύμα. Έτσι και μοναδικό Σώμα της Εκκλησίας είναι το σύνολο λαϊκών, μοναχών και κληρικών οι οποίοι συνομολογούν την Θεόσδοτη αλήθεια, την μόνη ορθή Πίστη, και μόνον αυτοί.

Οι απλανείς και Θεόσδοτες Πηγές της Πίστεως λοιπόν μας αποκαλύπτουν ποιά είναι τα όρια της Εκκλησίας του Χριστού, η οποία Εκκλησία είναι ο ίδιος ο Χριστός, ο Λόγος, η Αλήθεια, το Φώς της Σωτηρίας και της Αιωνίου Ζωής, όπως ο ίδιος μας πληροφορεί: «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή· οὐδεὶς ἔρχεται πρὸς τὸν πατέρα εἰ μὴ δι᾿ ἐμοῦ»[6]. Οτιδήποτε υπάρχει πέραν των αποκαλύψεων του Παναγίου Πνεύματος, ονομάζεται απο τους Αποστόλους και τους Πατέρες, και είναι, αίρεση απωλείας.[7]

Γι’ αυτό, εν πλήρη συμφωνία, Αγία Γραφή και Άγιοι Πατέρες μας ενημερώνουν ότι η ορθοτόμηση του λόγου της Αληθείας, δηλαδή η διατήρηση ακεραίας της ορθής Πίστεως είναι η μοναδική οδός σωτηρίας. Κάθε παραμικρή παρέκκλιση απο τα είς τους Προφήτες και Αποστόλους και Αγίους αποκεκαλυφθέντα της Πίστεως, οδηγεί πάραυτα στην απώλεια. Μόνον όσα απεκάλυψε ο Θεός ώς οδό σωτηρίας, οδηγούν πράγματι στην σωτηρία, και αυτά είναι οι Πηγές της Πίστεως, και τίποτε καινοτόμο πέραν αυτών.

Έτσι, κάθε προσωπικός αγιασμός, κάθε δηλαδή πνευματικός αγώνας για την κάθαρση της ψυχής και την σωτηρία νοείται μόνον εντός των τειχών της Πίστεως, αλλιώς είναι χαμένος κόπος. Είναι ξεκάθαρο το πνεύμα των Αγίων Πατέρων ότι είναι προτιμώτερο να κρατήσεις την ορθή ομολογία, παρά να κατακτήσεις όλες τις αρετές και να χάσεις την ψυχή σου λόγω κακής ομολογίας. Αυτό για παράδειγμα διαφαίνεται ξεκάθαρα απο το «Πᾶς ὁ λέγων παρὰ τὰ διατεταγμένα ἤ πράσσων κἄν ἀξιόπιστος ᾖ, κἄν νηστεύῃ, κἄν παρθενεύῃ, κἄν σημεῖα ποιῇ, κἄν προφητεύῃ, λύκος σοι φαινέσθω ἐν προβάτου δορᾷ φθορὰν προβάτου κατεργαζόμενος»[8] του Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου, απο το «Νά μήν ἀποδέχεστε κανένα αἱρετικό δόγμα μέ πρόσχημα τήν ἀγάπη» του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, απο το «ὅστις βούλεται σωθῆναι, πρό πάντων χρή αὐτῷ τήν καθολικήν κρατῆσαι πίστιν, ἥν εἰ μή τις σώαν καί ἄμωμον τηρήσειεν, ἄνευ δισταγμοῦ, εἰς τόν αἰῶνα ἀπολεῖται»[9] του Αγίου Αθανασίου του Μεγάλου, απο το «οὐ μικρόν ἐν τοῖς περί Θεοῦ τό παραμικρόν» του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, απο το «τα περί Πίστεως, όπου αν παρεκκλίνη ολίγον κανείς, αμαρτάνει αμαρτίαν προς θάνατον» του Αγίου Φωτίου του Μεγάλου, κοκ.

Γι’ αυτό και μιλώντας με αμιγώς θεολογικά κριτίρια, όλοι οι αιρετικοί ονομάζονται τόσο απο τα Ευαγγέλια όσο και απο τους Αγίους Πατέρες, όχι μόνον ώς μη Χριστιανοί, αλλά ώς αντίχριστοι. Η χρήση απο τους Αγίους Πατέρες του όρου «Χριστιανοί», όπως και άλλες σχετικές φιλοφρονήσεις πρός τους αιρετικούς, έγιναν κατ’ οικονομίαν σε πολύ συγκεκριμένες αλληλογραφίες τους όπου ο στόχος των Αγίων ήταν να «χρυσωθεί» ο αυστηρά ελεγκτικός τους πρός τους αιρετικούς λόγος και τίποτε περισσότερο.

Τί σημαίνουν πρακτικά όλα τα ανωτέρω; Σημαίνουν ότι κάθε φορά που κάποιος λαϊκός, θεολόγος, ψάλτης, μοναχός, ιερέας, ηγούμενος, αρχιερέας, Μητροπολίτης ή Πατριάρχης κυρήττει δια στόματος ή δια γραφίδος, ή βγάζει Εγκύκλιο διά της οποίας κυρήττει ή διατάσσει κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τις Πηγές της Πίστεως, τότε οφείλουμε υπακοή στον δι’ αποκαλύψεως απλανή και τέλειο και σωτήριο λόγο του Κτίστη και Κριτή και όχι στον αντίνομο και πεπλανημένο, στοχαστικό, σχολαστικό, διαλεκτικό και αφώτιστο απο τις ελλάμψεις λόγο των υπερηφάνων κτισμάτων Του.

Η διοικούσα εκκλησία (κλήρος, αρχιερείς) δεν είναι ούτε «απλανής» πηγή Πίστεως, ούτε νομιμοποιείται να νομοθετεί αντ-Ορθόδοξα ώς άλλος «αλάθητος Πάπας», ούτε αποτελεί απο μόνη της την Εκκλησία. Εκκλησία όπως είδαμε είναι το σύνολο λαϊκών, μοναχών και κληρικών οι οποίοι συνομολογούν την αληθή Πίστη, και μόνον αυτοί. Όσοι παρεκκλίνουν απο τα της Πίστεως, ανεξαρτήτως ιδιότητος (λαϊκός, μοναχός, κληρικός), οι ίδιοι θέτουν εαυτούς εκτός Εκκλησίας.

Δεν είναι τυχαίο άλωστε, το γεγονός ότι τις δεκάδες αιρέσεις που αντιμετώπισε η Εκκλησίας μας αυτά τα περίπου 1.988 χρόνια που υπάρχει (~33-2021 μΧ), τις έφεραν ΟΛΕΣ οι αρχιερείς, οι οποίοι πλανήθησαν απο τον Πονηρό λόγω της υπερηφάνειάς των να θέλουν να θεολογήσουν πέραν των εκ του Θεού αποκεκαλυφθέντων της Πίστεως. Το ίδιο ακριβώς συνεχίζει να συμβαίνει και σήμερα με τους «νεο-Πατερικούς» ή «μετα-Πατερικούς» και «Νεο-Βαρλααμιστές» Οικουμενιστές θεολόγους και κληρικούς.

Εντολές, Κανόνες, Αποφάσεις και λόγοι περί της τηρήσεως της ακριβείας της Πίστεως αριθμούν δεκάδες, η αναφορά των οποίων πηγών και αποσπασμάτων θα εκτροχιάσει πολύ το κείμενο και θα κουράσει τον αναγνώστη, οπότε την προσπερνάμε για να εστιάσουμε στην ουσία, δηλαδή την σημασία και την σοβαρότητα της αιρέσεως.

«ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή· οὐδεὶς ἔρχεται πρὸς τὸν πατέρα εἰ μὴ δι᾿ ἐμοῦ»[10]

Ο ίδιος ο Θεός μας λέει ξεκάθαρα ότι Αυτός και μόνον Αυτός είναι η Αλήθεια, δηλαδή μόνον όσα έχει αποκαλύψει Αυτός αποτελούν θεολογική αλήθεια, δηλαδή οδό σωτηρίας, και ότι συνεπώς, κανείς δεν μπορεί να σωθεί υιοθετώντας, πιστεύοντας άλλη θεολογία πέραν αυτής που ο Θεός έχει αποκαλύψει στον άνθρωπο. Και όπως είδαμε πιο πάνω, η αληθής και απλανής και ασφαλής θεολογία είναι η πρωτογενής θεολογία, δηλαδή αυτή που απεκαλύφθη στον κεκαθαρμένο άνθρωπο ο οποίος έφτασε να μετέχει των ελλάμψεων του Ακτίστου Φωτός.

Στην ερώτηση των μαθητών Του για το ποιά είναι η πιο σημαντική για την σωτηρία μας εντολή Του, ο Χριστός απαντά «ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου».[11] Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννου επίσης, βλέπουμε ότι ο Θεός μας αποκαλύπτει και κάτι άλλο, όταν λέει «ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με».[12] Άρα, απο τις δύο αυτές αποκαλύψεις του Θεού μαθαίνουμε ότι εκείνος ο οποίος τηρεί, ή έστω προσπαθεί ειλικρινώς να τηρεί όλη την θεολογία την οποία μας έχει αποκαλύψει ο Θεός, εκείνος μόνον τηρεί την σημαντικότερη εντολή της σωτηρίας. Όχι δηλαδή κάποιος ο οποίος ακολουθεί δικούς του κανόνες, δικές του θεολογίες. Και στο ίδιο ακριβώς πνεύμα έχουμε και άλλες αλήθειες όπως το «Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν»[13], το «διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν»[14], το «Ὁ ἀκούων ὑμῶν ἐμοῦ ἀκούει, καὶ ὁ ἀθετῶν ὑμᾶς ἐμὲ ἀθετεῖ· ὁ δὲ ἐμὲ ἀθετῶν ἀθετεῖ τὸν ἀποστείλαντά με»[15], το «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν»[16], το «κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας»[17], το «στήκετε, καὶ κρατεῖτε τὰς παραδόσεις ἃς ἐδιδάχθητε εἴτε διὰ λόγου εἴτε δι᾿ ἐπιστολῆς ἡμῶν»[18], το «Γρηγορεῖτε, στήκετε ἐν τῇ πίστει, ἀνδρίζεσθε, κραταιοῦσθε»[19], κοκ.

Ό ίδιος ο Θεός επίσης, προχωρά ενα βήμα πιο πέρα όσον αφορά την κατά το δυνατόν ειλικρινή τήρηση των "εντολών" Του, δηλαδή ολοκλήρου της Θεόσδοτης θεολογίας, και μιλά περί απωλείας όσων ηθελημένα και αμετανόητα δεν ακολουθούν τις σωστικές αποκαλύψεις Του. Αυτό φαίνεται απο ξεκάθαρους λόγους του όπως το «ὁ μὴ ὢν μετ᾿ ἐμοῦ κατ᾿ ἐμοῦ ἐστι»[20], όπου μας ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχει ενδιάμεση κατάσταση. Δεν υπάρχει μέση οδός. Δεν υπάρχει εναλλακτική. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Δεν υπάρχει δεύτερη αλήθεια. Δεν υπάρχει δηλαδή σωτηρία στην παρέκκλιση, στην αίρεση. Όποιος δεν είναι μαζί Μου λέει, είναι εναντίον Μου! Όχι απλά δεν είναι μαζί Μου, αλλά είναι και εναντίον Μου. Δεν υπάρχει δηλαδή Χριστιανός στην αίρεση. Δεν γίνεται δηλαδή και αιρετικός και Χριστιανός. Εκείνος που είναι με τον Χριστό είναι Χριστιανός και εκείνος που αμετανόητα μένει στην αίρεση είναι εχθρός Του, είναι αντίχριστος και όχι απλά μη Χριστιανός. Και εδώ, στο ίδιο ακριβώς πνέυμα έχουμε και άλλους Του λόγους όπως το «ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν·»[21], δηλαδή θα κριθεί πολύ ανεπαρκής για να σωθεί, το «Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾿ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς»[22], το «τίς δὲ συμφώνησις Χριστῷ πρὸς Βελίαλ;»[23], το «οἵτινες παρεισάξουσιν αἱρέσεις ἀπωλείας»[7], κοκ.

Άρα λοιπόν ο ίδιος ο Θεός μέσα απο τους Αγιοπνευματικά πεφωτισμένους Αγίους Αποστόλους μας ενημερώνει και μας προειδοποιεί ότι πάσα αίρεση είναι αντίχριστη και οδηγεί στην απώλεια, δηλαδή στην αιώνια απώλεια της Άνω Ιερουσαλήμ, του νέου Παραδείσου, της Βασιλείας των Ουρανών, όπου και θα καταβιούν όσοι σωθούν, αεί μετέχοντες της αρρήτου ευτυχίας του Ακτίστου Φωτός του Θεού. Άρα τί μένει για όσους δεν σωθούν; Μένει η αιώνια απώλεια και απουσία του Ακτίστου Φωτός, η αιώνια απουσία του Χριστού, το πύρ το άσβεστο, η γέενα του πυρός, ο σκώληξ ο ατελεύτητος, ο κλαυθμός και ο βρυγμός των οδόντων, ο αιωνία βάσανος των τύψεων, κοκ. Μένει δηλαδή η κόλαση, «τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ»[24]. Άρα, Αίρεση = Θάνατος!

Και επειδή η Εκκλησία έχει συνέχεια, και επειδή οι εν τη Εκκλησία κεκαθαρμένοι αγωνιστές τυγχάνουν Αγιοπνευματικού Φωτισμού ώστε να μας εμπλουτίζουν της Σοφίας του Θεού, έρχονται οι Άγιοι Πατέρες οι οποίοι μας ενισχύουν την αυτή ομολογία περί της βεβαιότητος της απωλείας της αιρέσεως. ΄Έτσι, στην Εγκύκλιο της Εκκλησίας μας το 1848 αναφέρουν οι Πατέρες ότι κάθε νεωτερισμός είναι «ὑπαγόρευμα τοῦ διαβόλου».[25] Δηλαδή κάθε τί καινούριο το οποίο δεν συνάδει με όσα μας έχει αποκαλύψει ο Θεός είναι αίρεση, είναι διαβολική έμπνευση με στόχο να πλανήσει τον Χριστιανό και να τον οδηγήσει στην κόλαση. Ιδού λοιπόν πώς η υπερηφάνεια οδηγεί στον πλανεμένο στοχασμό, ο οποίος οδηγεί στην διαβολική έμπνευση η οποία είναι αίρεση και η οποία οδηγεί στην αιώνια απώλεια. Να πώς μπορεί να χαθεί μια ψυχή με συνοπτικές διαδικασίες, και να παρασύρει χιλιάδες και εκατομμύρια άλλους που θα πέσουν ανυποψίαστοι στην ίδια παγίδα του Πονηρού. Να γιατί η αίρεση είναι το μεγαλύτερο κακό.

Το αυτό συνομολογούν και όλοι οι Πατέρες, ώστε και επιτυγχάνεται η λεγόμενη "συμφωνία Πατέρων" και συνεπώς επιβεβαιώνεται το απλανές και αλάθητο και Αγιοπνευματικά αποκεκαλυμένο του Ορθόδοξου θεολογικού λόγου. Για παράδειγμα, μας αποκαλύπτει ο Θεός δια στόματος Αγίου Αθανασίου του Μεγάλου ότι «ὅστις βούλεται σωθῆναι, πρό πάντων χρή αὐτῷ τήν καθολικήν κρατῆσαι πίστιν, ἥν εἰ μή τις σώαν καί ἄμωμον τηρήσειεν, ἄνευ δισταγμοῦ, εἰς τόν αἰῶνα ἀπολεῖται».[9] Δηλαδή, όποιος δεν προσπαθεί ειλικρινώς να τηρεί ολόκληρη την Ορθόδοξη Πίστη και υιοθετεί και μένει αμετανόητος στην αίρεση, θα χάσει την αιώνια σωτηρία χωρίς καμία αμφιβολία και εξαίρεση! Φοβερός ο Αγιοπνευματικός λόγος δια του Μεγάλου Αθανασίου! Και πάλι στο ίδιο πνεύμα έχουμε και πολλές άλλες, όπως αυτή του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά ότι «οὐ μικρόν ἐν τοῖς περί Θεοῦ τό παραμικρόν». Ότι δηλαδή και η παραμικρή παρέκκλιση, καινοτομία, αίρεση, είναι το ίδιο σημαντική για την σωτηρία μας όσο και η μεγαλύτερη. Όλοι οι λόγοι του Θεού είναι το ίδιο σημαντικοί. Το αυτό συνομολογεί και ο Άγιος Φώτιος ο Μέγας λέγοντας ότι «τα περί Πίστεως, όπου αν παρεκκλίνη ολίγον κανείς, αμαρτάνει αμαρτίαν προς θάνατον». Δηλαδή και η παραμικρή και ασημαντοφανής αίρεση οδηγεί στην αιώνια απώλεια. Το αυτό και ο Άγιος Ταράσιος με το «Το γαρ επί δόγμασιν είτε μικροίς είτε μεγάλοις αμαρτάνειν, ταυτόν εστιν· εξ αμφοτέρων γαρ ο νόμος του Θεού αθετείται»[26], κοκ. Πλήρης δηλαδή ταύτιση Χριστού, Ευαγγελίων, Αγίων Αποστόλων και Αγίων Πατέρων.

Και σήμερα, που η Πονηρά δολιότητα των Οικουμενιστών προσπαθεί να πλανήσει εί δυνατόν και τους εκλεκτούς με την Χριστοφανή, αιρετική σοφιστεία της "αγαπολογίας", οφείλουμε να εστιάσουμε έτι περεταίρω στους αυτούς λόγους των Αγίων Πατέρων. Στην Πονηρία των Οικουμενιστών ότι τάχα "κατ' οικονομίαν" και απο "αγάπη" γίνονται όλες οι παραβάσεις των ιερών Κανόνων, έχουν καταπατηθεί όλες οι Οικουμενικές Σύνοδοι και συντελούνται όλες οι βλάσφημες και αντίχριστες παρεκκλίσεις απο τα Αγιοπνευματικά αποκεκαλυφθέντα Ορθόδοξα δόγματα και την θεολογία, απαντά ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Ιερός Χρυσόστομος, ο θεολογικός και ομολογιακός κολοσσός, με το «Νά μήν ἀποδέχεστε κανένα αἱρετικό δόγμα μέ πρόσχημα τήν ἀγάπη». Και έρχονται όλοι οι Άγιοι Πατέρες να συνομολογήσουν το ίδιο, όπως ο έταιρος θεολογικός κολοσσός, ο Μέγας Βασίλειος, με το «Πανταχοῦ δὲ φυλακτέον ἡμῖν, μὴ, προφάσει μιᾶς ἐντολῆς, ἑτέραν φανῶμεν καταλύοντες».[27] Δηλαδή ο σωστός δρόμος είναι να μην παραβείς καμία θεολογική αποκάλυψη. Όταν λοιπόν κάποια Χριστοφανής Πονηρία σε οδηγεί στο να παραβείς κάτι απο τα παραδομένα της Πίστεως, τότε γνωρίζεις ότι αυτό το κάτι δεν είναι κατά Χριστόν αλλά εκ του Διαβόλου.

Άρα λοιπόν τα συμπεράσματα είναι τρία. Πρώτον, ότι η μόνη οδός σωτηρίας είναι η Αγιοπνευματικώς αποκαλυφθείσα Ορθοδοξία των 9 Οικουμενικών Συνόδων, των Ιερών Κανόνων, των Αγίων Πατέρων, της Αγίας Γραφής και της Ιεράς Παραδόσεως και ότι πέραν αυτής δεν υπάρχει Εκκλησία, δεν υπάρχει Χριστός, δεν υπάρχει σωτηρία. Δεύτερον, ότι οι αιρετικοί δεν είναι απλώς μη Χριστιανοί αλλά εχθροί του Χριστού και αντίχριστοι. Όσο συγκλονιστικό ή ακόμη και ξένο και εάν ακούγεται στα ακατήχτα αυτιά μας, είναι λόγος Θεού, και ως τέτοιος, ακόμη και εάν δεν μπορούμε να το συλλάβουμε, κρύβει Τελειότητα, Σοφία, Δικαιοσύνη, Αγαθότητα και Αγάπη. Τρίτον, ότι πάσα αίρεση, όσο μικρή και εάν φαντάζει, οδηγεί χωρίς αμφιβολία και εξαίρεση στον αιώνιο χωρισμό απο τον Χριστό και την Βασιλεία των Ουρανών. Και για όσους δυσκολεύονται να "χωνέψουν" το ότι οι αιρετικοί είναι, είτε άθελά τους είτε συνειδητά, εργάτες του Εωσφόρου και αντίχριστοι, ας ανατρέξουν στον Συναξαριστή, στην ημέρα της 22ας Σεπτεμβρίου (με το διορθωμένο Ιουλιανό), και ας διαβάσουν εκεί ότι η Υπεραγία Θεοτόκος, αφού ενεφανίσθη θαυματουργικώς είς μοναχό της Ιεράς Μονής Ζωγράφου του Αγίου Όρους, τον προειδοποίησε ότι «οἱ ἐχθροί ἐμοῦ καί τοῦ Υἱοῦ μου ἐπλησίασαν», αναφερόμενη είς τους μη κεκριμένους αιρετίζοντες "Ορθοδόξους" του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ιωάννου Βέκκου ΙΑ΄. Άρα λοιπόν όταν η ιδία η Υπεραγία Θεοτόκος καλεί τους αιρετίζοντες "Ορθοδόξους" ως εχθρούς του Χριστού, δηλαδή ως αντιχρίστους, τότε, οι κεκριμένοι και αμετανόητοι αιρετικοί, όπως οι Παπικοί, οι Προτεστάντες, οι Μονοφυσίτες/Μονοθελητές, κοκ, είναι πολύ περισσότερο εχθροί του Χριστού και αντίχριστοι. Γι' αυτό φυσικά και κατεδικάσθησαν απο τόσες και τόσες Οικουμενικές Συνόδους, απο τους Αγίους Πατέρες, αλλά και απο σύσσωμη την συνείδηση της Εκκλησίας διαχρονικά. Γι' αυτό και συνετέθησαν πολλοί Αγιοπνευματικώς εμπνευσμένοι ιεροί Κανόνες όπως αυτοί που απαγορεύουν ρητώς και αυστηρώς κάθε συμπροσευχή με αιρετικούς, κάθε μεικτό "γάμο" μεταξύ Χριστιανού και αιρετικού, που ορίζουν ως ανυπόστατη την "Ιερωσύνη" και ως άκυρο και ανυπόστατο το "Βάπτισμα" και κάθε "Μυστήριο" των αιρετικών, κοκ, λόγους του Θεού τους οποίους έχουν τόσο βλάσφημα ποδοπατήσει οι σημερινοί μας κληρικοί.

Άν λοιπόν η αίρεση δεν ήταν το σοβαρότερο ζήτημα μέσα στην Εκκλησία, τότε ούτε θα μας είχαν αποκαλυφθεί Αγιοπνευματικά τόσοι Ευαγγελικοί λόγοι περί αυτού, ούτε τόσοι Αγιοπατερικοί λόγοι, ούτε θα είχαν συγκλιθεί Οικουμενικές Σύνοδοι, ούτε θα υπάρχαν οι σχετικοί και μάλιστα αυστηρότατοι ιεροί Κανόνες, ούτε θα είχαν μαρτυρήσει τόσες χιλιάδες γνωστοί και πόσες μυριάδες άγνωστοι Άγιοι Μάρτυρες για την ακρίβεια της Πίστεως, ούτε θα είχε παραχωρήσει ο Θεός να συντελεσθούν και να γίνουν γνωστά τόσα θαύματα που έγιναν και που γίνονται καθημερινά σε όλο τον Ορθόδοξο κόσμο, ούτε θα είχαμε μόνον εμείς οι Ορθόδοξοι σε όλο τον κόσμο εν ζωή αγιασμένους ανθρώπους με βροντερά εμφανή επάνω τους τα σημεία της Χάριτος και του Ακτίστου Φωτός, άνθρωποι και θαύματα τα οποία επαλληθεύουν ότι μόνον εντός της Ορθοδοξίας υπάρχει Χάρις και Σωτηρία, και ότι έξω απο αυτήν, μέσα στην αίρεση, υπάρχει μόνον έρεβος και κόλασις. Εάν βγάλει κανείς απο την Ορθόδοξο Ιερά Παράδοση όσα αντιαιρετικά υπάρχουν, απο τις εκατοντάδες χιλιάδες των σελίδων θα μείνουν ίσως μερικές δεκάδες σελίδες. Εάν βγάλουν απο τον Συναξαριστή τους Αγίους που είτε μίλησαν, είτε έγραψαν, είτε έδρασαν, είτε μαρτύρησαν για την Πίστη, τότε, απο τους χιλιάδες Αγίους και Μάρτυρες θα μείνουν μόνον καμιά δεκαριά. Τέτοια βαρύνουσα και πρωτεύουσα σημασία έχει η αίρεση για την σωτηρία μας.

Ενας εξαιρετικά παραπλανητικός λογισμός που μπορεί να οδηγήσει τον Χριστιανό να αμφισβητήσει την Σοφία των λόγων του Θεού και να οδηγηθεί σε αιρετικές οδούς, είναι ο λογισμός του τύπου: "Καλά, και τόσα δισεκατομμύρια ανθρώπων; Όλοι τους θα πάνε στην κόλαση επειδή έτυχε να μην γεννηθούν Ορθόδοξοι; Επειδή πέθαναν χωρίς να μάθουν τον Χριστό; Είναι δυνατόν να τους καταδικάσει ο Θεός χωρίς να φταίνε;" Σε αυτόν τον λογισμό, θα μπορούσαμε να πούμε ότι μια μόνον φορά κατέβηκε ο Χριστός στον Άδη και έσωσε όσους τον πίστευσαν. Το μόνον που μπορεί να βοηθήσει έναν αμαρτωλό ή ακόμη ίσως (δεν γνωρίζω) και έναν αιρετικό ή άθεο, είναι η προσευχή. Μόνον αυτό μας απεκαλύφθει και σε αυτό μόνο μένουμε. Επίσης, ποτέ, και ιδίως αυτή την στιγμή που ζούμε δεν υπάρχει κανείς που να μην γνωρίζει ότι υπάρχει Ορθοδοξία, Παπισμός, Προτεσταντισμός, Βουδισμός, Ινδουϊσμός, κοκ. Άρα, θα μπορούσαμε να πούμε επίσης ότι κανείς δεν δικαιολογείται να μην έχει πιστέψει στην Εκκλησία Του, την Ορθοδοξία. Όμως η πιο σημαντική προσέγγιση σε αυτό το ερώτημα είναι το ότι την Κρίση και την Σοφία του Θεού δεν θα μπορέσουμε ποτέ εμείς να την κατανοήσουμε, γι' αυτό και δεν πρέπει να προσπαθούμε να περιορίσουμε Τον Άπειρο μέσα στα πολύ στενά όρια της δικής μας διανοίας, και να προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε τον Θεό πέραν των αποκεκαλυφθέντων ορίων. Είναι επίσης Εωσφορικά υπερήφανο και αλαζονικό να λογιζόμεθα αγαθότεροι του Θεού.

Ακριβώς και γι' αυτό τον λόγο, για να προλάβει ο Θεός τέτοιους Πονηρούς και βλασφήμους λογισμούς, μας απεκάλυψε πώς πρέπει να προσεγγίζουμε όλους όσους βρίσκονται έξω απο την Εκκλησία, λέγοντας δύο λόγους. Πρώτον, «αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ».[28] Δηλαδή, μπορείς να προσπαθήσεις μια-δυο φορές για το καλό του αδελφού σου που έπεσε στην αίρεση να τον νουθετήσεις και να τον επαναφέρεις στον δρόμο της σωτηρίας, και εάν βλέπεις ότι δεν αλλάζει, άφησέ τον και μην ασχολείσαι με αυτόν και την σωτηρία του. Αυτό δηλαδή ακριβώς που έκαναν όσοι Άγιοι Πατέρες ενουθέτησαν κατά το παρελθόν τους αιρετικούς, όπως για παράδειγμα τους Παπικούς. Δεύτερον, μας είπε «τί γάρ μοι καὶ τοὺς ἔξω κρίνειν;... τοὺς δὲ ἔξω ὁ Θεὸς κρίνει».[29] Μην ασχολείστε δηλαδή με το τί θα κάνει ο Θεός με αυτούς που βρίσκονται εκτός Εκκλησίας. Εμείς ας ακολουθήσουμε όσα μας αποκάλυψε ο Θεός, και ας αφήσουμε τους άλλους στην κρίση του Θεού. Δεν είναι δική μας δουλειά. Για τους άλλους μόνο έμπονο ατομική προσευχή μπορούμε να κάνουμε. Τίποτε περισσότερο. Κάθε λογισμός και στοχασμός πέραν όσων μας έχουν Αγιοπνευματικώς αποκαλυφθεί είναι πλάνη εκ του Πονηρού. Άρα εμείς μένουμε στον αποκεκαλυφθέντα Τέλειο και Αιώνιο λόγο του Θεού ότι δεν υπάρχει σωτηρία πέραν της Εκκλησίας, δηλαδή πέραν της Αγιοπνευματικώς αποκεκαλυμένης Ορθοδόξου Πίστεως. Δεν υπάρχει σωτηρία στην αίρεση.

Και για να το φέρουμε όλο στο σήμερα ώστε να έχει και πρακτική πέραν της θεωρητικής αξίας η ομολογία μας, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι ΔΕΝ υπάρχει σωτηρία:

στον Οικουμενισμό ή Συγκριτισμό

στον Παπισμό ή Καθολικισμό

στους Ουνίτες

στους Μαρωνίτες

στους Μελεχίτες

στους Ιησουίτες

στους Ιππότες της Μάλτας

στους Προτεστάντες

στους Αγγλικανούς

στους Ευαγγελικούς

στους Πεντηκοστιανούς

στους Βαπτιστές

στους Πρεσβυτεριανούς

στους Μεθοδιστές

στους Λουθηρανούς

στους Καλβινιστές

στους Αντβεντιστές

στους Κουάκερους

στους Άμις

στους Αναβαπτιστές

στους Μενονίτες

στους Ουνιταριανούς

στους Χουτερίτες

και στις υπόλοιπες των χιλιάδων Προτεσταντικών αιρέσεων

στους Χιλιαστές ή Μάρτυρες του Ιεχωβά ή Ιεχωβάδες

στους Μονοφυσίτες ή Μονοθελητές ή Ευτυχιανιστές (βλ. Αντιχαλκηδονίους, Προχαλκηδονίους, Κόπτες, Συριανούς, Ιακωβίτες, Συροϊακωβίτες, Αρμενίους, Αιθίοπες, Μαλάνκαρα, Μαλαμπάρ, Ασσυρίους, Νεστοριανούς, κοκ)

στους Ρασταφάρι

στους Ιουδαϊστές

στους Σαϊεντολόγους

στους Καμπαλιστές (βλ. Νεοεποχίτες, Γιόγκα, Γνωστικιστές, Εσωτεριστές, Ερμητιστές, Ροδόσταυρους, Παγανιστές, Ζοροαστριστές, Μάγους, Μάντεις, Βουντού, κοκ)

στους Μασόνους ή Τέκτονες ή Ελευθεροτέκτονες (βλ. Scottish Rite, York Rite, Ρόταρυ, Λάϊονς, κοκ)

στους Βουδιστές

στους Ινδουϊστές

στους Ταοϊστές

στους Σιντοϊστές

στους Ισλαμιστές ή Μουσουλμάνους ή Μωαμεθανούς (βλ. Σουνίτες, Ουαχαμπιστές, Σαλαφιστές, Τζιχαντιστές, Σιίτες, Ιμαμίτες, Ισμαηλίτες, Αλαουίτες, Σουφιστές, κοκ)

στους Δωδεκαθεϊστές

στους Σατανιστές ή Εωσφοριστές

και σε κανένα άλλο απο τα δεκάδες χιλιάδες άλλα «ὑπαγορεύματα τοῦ διαβόλου»[25], αιρέσεις, θρησκείες, λατρείες και πλάνες του Πονηρού.

Προσθήκη 20 Ιουλίου 2023. Πιο αναλυτική και δομημένη η ανωτέρω λίστα

Αιρέσεις (πλάνες)

Μονοφυσίτες ή Μονοθελητές ή Ευτυχιανιστές (βλ. Αντιχαλκηδονίους, Προχαλκηδονίους, Κόπτες, Συριανούς, Ιακωβίτες, Συροϊακωβίτες, Αρμενίους, Αιθίοπες, Μαλάνκαρα, Μαλαμπάρ, Ασσυρίους, Νεστοριανούς, κοκ)

Παπισμός ή Καθολικισμός

Ουνίτες

Μαρωνίτες

Μελεχίτες

Προτεστάντες

Αγγλικανοί

Ευαγγελικοί

Πεντηκοστιανοί

Βαπτιστές

Πρεσβυτεριανοί

Μεθοδιστές

Λουθηρανοί

Καλβινιστές

Αντβεντιστές

Κουακέροι

Άμις

Αναβαπτιστές

Μενονίτες

Ουνιταριανοί

Χουτερίτες

υπόλοιπες των χιλιάδων Προτεσταντικών αιρέσεων

Χιλιαστές ή Μάρτυρες του Ιεχωβά ή Ιεχωβάδες

Ρασταφάρι (1930, Τζαμάικα)

Οικουμενισμός ή Συγκριτισμός (1902)

Θρησκείες παλαιές (δαιμόνια)

Ζοροάστρες (πολύ-δαιμονική, Ιράν)

Ινδουϊστές (μονο-δαιμονική, Ινδία, yoga, chakras)

Βουδιστές (πολυ-δαιμονική, Κίνα, chakras, chi)

Ταοϊστές (πολυ-δαιμονική, Κίνα)

Σιντοϊστές (πολυ-δαιμονική, Ιαπωνία)

Νεο-Παγανιστές (όλες πολυ-δαιμονικές, Δωδεκαθεϊστές, Asatro, Δρυιδισμός, Αιγυπτιακές θεότητες, Wicca, Σαμανιστές, Vodun (Βουντού), Μαγεία (witchcraft), Μαντεία, κοκ)

Θρησκείες Καμπαλιστικές (πλάνες)

Θεληματιστές (πολυ-δαιμονική, αρχἐς 1900, Aleister Crowley, Αιγυπτιακές θεότητες, Καμπάλα)

Εσωτεριστές

Γνωστικιστές (από τις εβραιο-χριστιανικές αιρέσεις του 1ου αιώνα)

Ερμητιστές (πολυ-δαιμονική, Ερμής ο Τρισμέγιστος, μετενσάρκωση)

Καμπαλιστές (15ος αι., μη-Ιουδαϊκή Καμπάλα)

Ροδόσταυροι (αρχές 17ου αι., Καμπάλα-Ερμητισμός-Χριστιανικές αιρέσεις, Σκωτικό Δόγμα)

Θεοσοφιστές (τέλη 19ου αι., Blavatsky, Ινδουισμός-Βουδισμός-Εσωτερισμός, αύρα)

Νεοεποχιτισμός (πολυ-δαιμονική, αρχές '70, Εσωτερισμός, Θεοσοφία)

Ολιστικές θεραπείες (Αγγελοθεραπεία, Αγιουρβέδα, Ανθοϊάματα Μπάχ, Aura Soma, Αρωματοθεραπεία, Βελονισμός, Βιοενεργειακές Θεραπείες, Εσωτέρα Θεραπευτική, Κρανιοϊερή Θεραπεία, Κρυσταλλοθεραπεία, Ομοιοπαθητική, Ρέϊκι, Ρεφλεξολογία, Σιάτσου, κα)

Σαϊεντολόγοι (1950, μετενσάρκωση, εξωγήινοι, Ινδουισμός-Βουδισμός-Θεληματισμός, ανοικτή πρός όλους σαν την Μασονία)

Θρησκείες Μωαμεθανικές (πλάνες)

Ισλαμιστές ή Μουσουλμάνους ή Μωαμεθανούς (βλ. Σουνίτες, Ουαχαμπιστές, Σαλαφιστές, Τζιχαντιστές, Σιίτες, Ιμαμίτες, Ισμαηλίτες, Αλαουίτες, Σουφιστές, κοκ)

Ιουδαϊστές (πλάνες)

Χαρεντιστές

Χασιδιστές

Ταλμουδιστές

Καμπαλιστές

Σιωνιστές

Χεϋμανότ

Θρησκείες με κρυφή λατρεία του Αποστάτη

Μασόνοι ή Τέκτονες ή Ελευθεροτέκτονες (βλ. Ροδοσταυρισμός, Σκωτικό Δόγμα, Δόγμα Υόρκης, Ρόταρυ, Λάϊονς, κοκ)

Η κατ’ εξοχήν και φανερή λατρεία του Αποστάτη

Σατανιστές, Εωσφοριστές

[1] Τσελεγγίδης, Δημήτριος. "Η υπεροψία και η θεολογική εκτροπή των επίδοξων "μεταπατερικών" θεολόγων". ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ, Πρεσβύτερος Διονύσιος Τάτσης, 5/10/2013, http://thriskeftika.blogspot.com/2013/10/blog-post_5175.html

[2] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Παύλου, Πρός Γαλάτας Επιστολή, Κεφάλαιον α΄, στίχοι 11-12

[3] Γραφείον επί των Αιρέσεων και των Παραθρησκειών Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς. "Είναι "Ερωτική" ή "Ανέραστη" η Εκκλησία;". Ιερόν Ησυχαστήριον Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου, Καθηγούμενος Αρχιμανδρίτης Κύριλλος, 24/4/2017, https://www.impantokratoros.gr/24B09CE4.el.aspx

[4] Τσελεγγίδης, Δημήτριος. ""Μεταπατερική" ή "Νεοβαρλααμίτικη" Θεολογία;". Ιερόν Ησυχαστήριον Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου, Καθηγούμενος Αρχιμανδρίτης Κύριλλος, 15/2/2012, https://www.impantokratoros.gr/099EF197.el.aspx

[5] π. Νικόλαος Μανώλης, "Αποκαλύψεις για το πρόσφατο συνέδριο στη θεολογική του ΑΠΘ “Αθηναγόρας και Οικουμένη!”". ΑΒΕΡΩΦ, Φαίη, 25/4/2018, https://averoph.wordpress.com/2018/04/25/%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%86%CE%B1%CF%84%CE%BF-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AD%CE%B4%CF%81%CE%B9%CE%BF/

[6] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Ιωάννου του Ευαγγελιστού και Θεολόγου, Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον ιδ΄, στίχος 6

[7] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Πέτρου, Β΄ Επιστολή Πέτρου, Κεφάλαιον β΄, στίχος 1

[8] Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος, Πρός Ήρωνα, Διάκονον Αντιοχείας, "Patrologiae Graecae Cursus Completus", Τόμος 5, J.P. Migne, 1857, Άγιος Ιγνάτιος, σελίς 912, παράγραφος 2, στίχοι 1-5

[9] Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας, Έκθεσις Ομολογίας της Καθολικής Πίστεως, "Patrologiae Graecae Cursus Completus", Τόμος 28, J.P. Migne, 1857, Άγιος Αθανάσιος, σελίς 1585, παράγραφος 2, στίχοι 1-4

[10] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Ιωάννου του Ευαγγελιστού και Θεολόγου, Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον ιδ΄, στίχος 6

[11] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Ματθαίου του Ευαγγελιστού, Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον κβ΄, στίχος 37

[12] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Ιωάννου του Ευαγγελιστού και Θεολόγου, Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον ιδ΄, στίχος 21

[13] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Ματθαίου του Ευαγγελιστού, Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον στ΄, στίχος 24

[14] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Ματθαίου του Ευαγγελιστού, Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον κη΄, στίχος 20

[15] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Λουκά, Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον ι΄, στίχος 16

[16] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Παύλου, Πρός Τιμόθεον Επιστολή Α΄, Κεφάλαιον β΄, στίχος 4

[17] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Παύλου, Πρός Εβραίους Επιστολή, Κεφάλαιον δ΄, στίχος 14

[18] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Παύλου, Πρός Θεσσαλονικείς Επιστολή Β΄, Κεφάλαιον β΄, στίχος 15

[19] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Παύλου, Πρός Κορινθίους Επιστολή Α΄, Κεφάλαιον ιστ΄, στίχος 13

[20] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Ματθαίου του Ευαγγελιστού, Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον ιβ΄, στίχος 30

[21] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Ματθαίου του Ευαγγελιστού, Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον ε΄, στίχοι 18-19

[22] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Ματθαίου του Ευαγγελιστού, Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον ζ΄, στίχος 21

[23] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Παύλου, Πρός Κορινθίους Επιστολή Β΄, Κεφάλαιον στ΄, στίχοι 14-16

[24] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Ματθαίου του Ευαγγελιστού, Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Κεφάλαιον κε΄, στίχος 41

[25] Πατριαρχική και Συνοδική Επιστολή (1848), παράγραφος 20, "Sacrorum Conciliorum Nova Amplissima Collectio", Τόμος 40, G.D. Mansi, σελίς 411, παράγραφος 2, στίχοι 7-10

[26] Άγιος Ταράσιος, "Sacrorum Conciliorum Nova Amplissima Collectio", Τόμος 12, G.D. Mansi, 1766, Πράξις Πρώτη, σελίδαι 1031 και 1033

[27] Άγιος Βασίλειος ο Μέγας, Όροι Κατά Πλάτος : Ερώτησις Θ΄, "Patrologiae Graecae Cursus Completus", Τόμος 31, J.P. Migne, 1857, Άγιος Βασίλειος, σελίς 941, παράγραφος 2, στίχοι 1-2

[28] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Παύλου, Πρός Τίτον Επιστολή, Κεφάλαιον γ΄, στίχος 10

[29] Ο Θεός δια του Αγίου Αποστόλου Παύλου, Πρός Κορινθίους Επιστολή Α΄, Κεφάλαιον ε΄, στίχος 12-13

(του editor)